متاتنيوز- علافخانه بخشی از بازار بزرگ کرمانشاه است که به علت بیتوجهی مسئولان رو به تخریب است.
به گزارش ایسنا، "علافخانه"
را محدودهای از محوطه بازار بزرگ کرمانشاه در خیابان جوانشیر مینامند که این روزها
به "آخر تاریکهبازار" یا "بازار پارچهفروشان" نیز معروف است.
قدمت این محدوده که در قدیم
محل فروش جو، گندم و بُنشَن _ حبوبات _ بوده است به ۱۱۰ تا ۱۵۰ سال پیش برمیگردد،
اما به دلیل بیتوجهی آسیبهای زیادی دیده و میتوان گفت در حال تخریب است.
ساکنان قدیمی محوطه را
"علافخانه" میگویند، محوطهای که ساختار معماری آن به وضوح کاروانسرا بودن
آن را در گذشته نشان میدهد و علاوه بر اسکان موقت ، محلی برای داد و ستد ارزاق (جو
و گندم و بنشن) به شمار میآمده است، قسمتی از علافخانه طاقدار و سرپوشیده است و
بخشی از آن روباز، اما همچنان شکل قدیمی خود را حفظ کرده است.
هر چند ثریا باباخانی معاون
میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه در بهمن
سال ۱۳۸۶ از پایان عملیات مرمت و بازسازی علافخانه با صرف ۲۵۰ میلیون ریال اعتبار
خبر داده بود، اما امروز اتاقکهای علافخانه به انبار زباله بدل شده و رو به فراموشی
میروند.
در گذشتهای نه چندان دور
به غیر از دادوستد بخشی از فعالیتهای تولیدی نیز در بازار علافخانه انجام میشد ولی
با گذشت زمان تعداد تولیدکنندگان آن که بیشتر صنعتگران بودند کاهش یافت و امروز جز
بنای رو به ویرانی چیزی در آن نمیتوان دید.
اگرچه سازمان میراث فرهنگی
بازار قدیمی کرمانشاه را در سال ۱۳۷۶ با شماره ۱۹۴۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت
رسانده ولی در سال ۱۳۱۲ با احداث خیابان مدرس بازار کرمانشاه که علافخانه بخشی از
آن بوده، به دو بخش شرقی و غربی تقسیم و گذرهای درون بافت قطع شد و خیابان پس از عبور
از مقابل مسجدجامع و وسط سبزه میدان با از بین بردن این فضا شاخههای اصلی بازار را
قطع کرد و با ایجاد واحدهای تجاری در دو طبقه این خیابان به یکی از اصلیترین محورهای
بافت کرمانشاه تبدیل و باعث کم رونق شدن واحدهای بازار شد. احداث خیابان جوانشیر در
ضلع غربی خیابان مدرس نیز بازار توپخانه را از راسته بازار علافخانه جدا کرد.
با تغییراتی که در بازار بزرگ
کرمانشاه به وجود آمد، اصنافِ زیادی مانند مسگری، سفیدگری، سراجی، صندوقسازی، گیوهکشی،
نعلسازی، رنگرزی و صرافی برای همیشه به بوته فراموشی سپرده شد.
از سوی دیگر با رکود حوزه
بازار، فعالیتها به راستههای اصلی محدود شد و در نتیجه حضور نداشتن بازاریان و شهروندان،
بسیاری از سراها صرفا تحت عنوان انبار مورد استفاده قرار گرفت و تعدادی از آنها به
دلیل رها شدن و متروکه ماندن پس از مدت کوتاهی به فضاهای مخروبه در بازار بزرگ تبدیل
شد.
هرچند امروز سکوت در
"علافخانه" حرف اول را میزند، اما با نگاهی سطحی به فضای داخلی محوطه علافخانه
و بخشهای مرمتشده این کاروانسرا، میتوان به بیتوجهیای که بعد از مرمت نسبت به
این بخش تاریخی شده پی برد، سیاهی ناشی از دود آتش یا نمزدگیهایی که در بخشهای
مختلف بنا به چشم میخورد کمترین نشانههای رو به فراموشی رفتن این کاروانسرای تاریخی
در کرمانشاه است.
منبع: ايسنا