متات‌نيوز- موزه رضا عباسی یکی دیگر از موزه‌های تخصصی زیر مجموعه میراث استان تهران است؛ گرد و غبار روی طبقات ویترین‌های آن نشان از آن دارد که مدتهاست به نظافت این ویترینها رسیدگی نشده است.
موزه رضا عباسی یکی از چندین موزه تخصصی است که در اواسط دهه پنجاه شمسی
و قبل از پیروز انقلاب متولد شده‌اند. این موزه در طول قریب به 40 سال فعالیتش فراز
و فرود بسیار داشته و تعطیلی‌های مکرر و تغییرات پیاپی را از سر گذرانده است.
این موزه که به یاد نقاش مشهور دوره صفوی، رضا عباسی نامگذاری شده است
در مهرماه 1357 به طور رسمی گشایش یافت اما یکسال بعد در آبان ماه 1357 تعطیل شد. در
پایان سال 1358 موزه با تغییر و تحولاتی بازگشایی شد اما در سال 1363 برای دومین بار
تعطیل شد. بازگشایی چندین باره موزه در سال 1364 چندان به طول نینجامید و موزه رضا
عباسی به مدت 15 سال تعطیل شد. سال 1379 موزه رضا عباسی پنجمین بازگشایی خود را تجربه
کرد و در حال حاضر به عنوان یکی از موزه‌های زیر مجموعه اداره کل میراث استان تهران
در حال فعالیت است.
آثار نگارگری و خطاطی، آثار دوران اسلامی و آثار
و اشیا مربوط به دوران پیش از اسلام درسه طبقه در موزه به نمایش در آمده‌اند.
گشت و گذاری بهاری در یکی از روزهای اوایل خرداد ماه روشن ساخت که موزه
رضا عباسی هم همچون دیگر موزه‌های همشهری‌اش موزه فرش و موزه آبگینه و سفالینه با مشکلاتی
دست به گریبان است. هرچند که حال موزه رضا عباسی به بدی دو موزه قبلی نیست اما به آن
خوبی هم که انتظار می‌رود نبود.
در ابتدای ورود آنچه که بیش از همه جلب نظر می‌کند
وجود قفسه‌های خالی در سمت راست پلکان اصلی ورودی موزه است که ظاهرا در گذشته محل فروش
محصولات فرهنگی بوده و اکنون خالی به حال خود رها شده است و منظره خوشایندی برای ورود
به یک مکان فرهنگی نیست.
نور سالن‌ها به خصوص در طبقات دوم و سوم، در تالار
پیش از اسلام و تالار اسلامی به قدری کم است فضایی دلگیر را ایجاد کرده است. اگر کسی
بخواهد در این تالارها یادداشت برداری کند حتما باید از نور ویترینها کمک بگیرد. البته
مشروط بر آن که شیشه‌های کثیف و خاک گرفته ویترینها اجازه بدهند نوری از آنها خارج
شود.
گرد و غبار روی طبقات ویترینها هم حکایت از این
دارد که مدتهای مدیدی است که قفل این ویترینها باز نشده و داخل آنها نظافت نشده است.
داستان تکراری آثار و اشیا بی شناسه در موزه‌ها
با اینکه چیز تازه‌ای نیست اما قطعا همچنان نقص بزرگی برای یک موزه بشمار می‌رود؛ نقصی
که موزه رضا عباسی هم از آن مبرّا نیست. ویترینها و اشیا بدون شناسه هرچند که زیاد
نباشند اما ازچشم بازدید کننده علاقمند و کنجکاو دور نخواهد ماند. برخی دیگر از اشیا
هم هرچند که شناسه دارند اما اطلاعات درج شده در شناسه آنها به قدری اندک که در نهایت
خساست حداقل اطلاعات را به بیننده ارائه می‌کند.
یکی از نقاط ضعف موزه رضا عباسی همچون دیگر موزه‌های زیر مجموعه میراث
استان تهران ضعف اطلاع رسانی است. سایت قدیمی موزه که تنها به زیان انگلیسی است، سالهاست
به روز رسانی نشده و دربرگیرنده اطلاعات اشتباهی در مورد موزه ست. در حالیکه مدتهاست
این موزه روزهای دوشنبه ها تعطیل نیست اما هنوز هم در سایت موزه و هم در پورتال اداره
کل میراث استان تهران عنوان شده که دوشنبه موزه رضا عباسی تعطیل است.
البته ناگفته نماند که ضعف اطلاع رسانی در موزه
رضا عباسی ارتباطی به مدیریت و مسئولان موزه ندارد این ضعف بزرگی است که همه موزه‌های
زیر مجموعه استان تهران همچون موزه آبگینه و سفالینه، موزه فرش، موزه رضاعباسی و موزه
نقاشی پشت شیشه به آن مبتلا هستند. مشکلی که سالهاست با وجود قول مسئولان میراث تهران
هنوز مرتفع نشده است.
آذرماه سال گذشته (سال 1394) شهرام حیدرآبادیان
مدیر وقت موزه رضا عباسی در پاسخ به خبرنگار CHN درباره سایت موزه گفت: در مورد نداشتن سایت فارسی باید از روابط عمومی
سازمان بپرسید. ما بارها به روابط عمومی سازمان گفتیم و از آنها خواستیم که بخش فارسی
بگذارند ولی تا به حال انجام نشده است.
در همان زمان وجیهه قاسمی مسئول روابط عمومی میراث استان تهران نیز به CHN گفت: موزه‌ها قبلا زیر نظر سازمان مرکزی بودند و سازمان مرکزی سایت آنها
را به روز می‌کرد. در حال حاضر 4- 5 سال است که این 4 موزه زیرمجموعه میراث استان تهران
شدند. از وقتی هم این موزها زیر مجموعه استان تهران شدند، ما درخواست دادیم که سایت
داشته باشند.
در موزه رضا عباسی حداقل ارتباط میان راهنمایان و مسئولان موزه با گردشگران
وجود دارد. مدیریت و پرسنل حتی به خود زحمت نمی‌دهند که امکانات جدید موزه را به بازدیدکنندگان
معرفی کنند. با اینکه موزه به راهنمای الکترونیک مجهز است و در ازای یک کارت شناسایی
آن را در اختیار بازدید کننده قرار می‌دهد تا بتواند در زمان بازدید اطلاعات جامعی
در خصوص آثار به نمایش درآمده در موزه بدست آورد اما تا زمانی که بازدیدکننده به بخش
اداری موزه در طبقه سوم مراجعه نکند متوجه این امکان نخواهد شد. اطلاع رسانی درخصوص
این ابزار جدید که در بسیاری از موزه‌های دنیا استفاده از آنها بسیار متداول است تنها
با نصب یک اطلاعیه در ورودی موزه یا در محل فروش بلیت امکان پذیر است و این کار نه
هزینه ای دارد و نه زحمتی.
به گزارش CHN در بسیاری از موزه‌های دیگر کشورها، برای مثال در کاخ – موزه «توپکاپی»
استانبول گردشگران برای استفاده از راهنمای الکترونیک باید هزینه‌ای بپردازند در حالیکه
در موزه رضا عباسی بصورت رایگان در اختیار گردشگران قرار میگیرد؛ شاید اگر ارائه راهنمای
االکترونیک برای موزه درآمد داشت مسئولان موزه انگیزه بیشتری برای معرفی آن به گردشگران
داشتند.
وی در پاسخ به سوالی درخصوص زمان راه اندازی سایت این موزه افزود: این
کار در حال انجام است؛ اما نمی‌دانیم که چقدر زمان می‌برد. او اظهار امیدواری کرد که
این سایتها تا پایان سال راه اندازی شوند.
حال نه تنها سال 94 به پایان رسیده بلکه 3 ماه نیز
از سال 95 سپری شده است و هنوز خبری از راه اندازی سایت اطلاع‌رسانی موزه‌ها از طرف
میراث استان تهران نیست.
بازدید از موزه و تهیه این گزارش قبل از تغییر مدیریت
موزه رضا عباسی انجام شده است. امید است با تغییر مدیریت موزه تغییرات مثبت و اقداماتی
در جهت بهینه سازی امکانات موزه در جهت استفاده کارآمدتر گردشگران در آینده نزدیک صورت
بگیرد.
چند روز پیش «فرامرز رنجبر» به جای «شهرام حیدرآبادیان»
مدیریت موزه رضا عباسی را بر عهده گرفت.
فرامرز رنجبر دانش آموخته مقطع کارشناسی مدیریت
است و آن چنان که گفته بیش از 25 سال درگیرموضوع میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
است.
باید منتظر شد و دید آیا این تغییر مدیریت از سوی
اداره کل میراث استان تهران نشان از تغییر در نحوه مدیریت موزه‌ها دارد و در جهت بهبود
شرایط موزه‌هاست یا اینکه در ادامه روند جابجایی مدیریتی در این اداره صورت گرفته است؟
منبع: خبرگزاري ميراث فرهنگي