متات‌نيوز- تکیه نو دوشنبه‌ای (اصطبار) به عنوان یکی از آثار تاریخی محله «دوشنبه‌ای» گرگان، مرمت و بهسازی شد.
به گزارش ایسنا، در راستای
طرح پایلوت بازآفرینی بافت تاریخی گرگان و با هدف احیای بناهای تاریخی در حال تخریب
و همچنین تجدید حیات کالبدی و بازگشت بناهای با هویت به زندگی شهری، تکیه تاریخی واقع
در محله دوشنبه‌ای گرگان مرمت و بهسازی شد.
عملیات اجرایی این پروژه از
خردادماه 94 و با تامین اعتبار از محل پروژه‌های عمرانی شرکت عمران و بهسازی شهری ایران
آغاز شد. این پروژه با برنامه‌ریزی هیأت عامل عمران و بهسازی شهری ایران در استان گلستان،
با طراحی و نظارت دفتر بهسازی و احیای بافت تاریخی گرگان و همچنین همراهی و همکاری
اداره کل راه و شهرسازی استان گلستان پس از هشت ماه به پایان رسید.
تکیه اصطبار از نظر موقعیت
جغرافیایی در ضلع شمالی محله دوشنبه‌ای، از محله‌های بافت تاریخی گرگان واقع شده و
دارای دو طبقه است. این بنا 120 متر مربع زیربنا و 140 سال قدمت دارد که مالکیت آن
برای عزاداری حضرت اباعبدالله وقف شده است. نوع سازه این اثر، دیوار باربر آجری است
و در طبقه تحتانی آن مطبخ و مغازه قرار دارد که این مغازه نیز در ایام محرم کارکرد
تکیه پیدا می‌کند.
از خصوصیات مهم این تکیه قرار
گرفتن داخل مجموعه‌ای مسکونی و ارتباط مستقیم آن به داخل خانه است، به نحوی که در ضلع
شمالی تکیه حیاط منزل مسکونی و در ضلع غربی حیاط، سه اتاق سه‌دری قرار دارد.
روی ستون باربر سقف این تکیه
که از جنس چوب است، اشعار و عبارت‌هایی مانند «یا حسین مظلوم» خطاطی شده است. آسمانه
تکیه نو به سبک پوشش‌های دوره قاجار است و سه شیبه یا سه ترک اجرا شده است.
در تکیه نو به دلیل اطلاع
نداشتن متولیان از ارزش تاریخی و نبود نظارت بر تغییرات اعمال‌شده در آن، مداخلات نامناسب
و ناهمگون در بازشوها، خمش تیرها و رطوبت خسارت‌های جدی به بنا وارد شده است. همچنین
سال گذشته الحاقات نامأنوسی در پلکان ورودی و طبقه فوقانی رخ داده بود که سیمای تکیه
را بسیار مخدوش کرده بود.
برای اجرای فاز اول مرمت و
بهسازی تکیه اصطبار، علاوه بر آواربرداری و حمل نخاله، بخش‌هایی از آن اندودزدایی شد
و الحاقات بنا هم پاکسازی شد. پس از این مرحله اقدامات تقویت پی و استحکام بخشی بنا
مرمت دیوارها و جرزها، الوارریزی و اجرای سقف سفالین چوبی و کف و تیرک‌های چوبی تکیه
فوقانی انجام شد و همزمان با بندکشی و سفیدکاری بدنه، تاسیسات پیش‌بینی شده نیز اجرایی
شد.
از مصالحی که برای مرمت تکیه
اصطبار استفاده شد می‌توان به سنگ قلوه، آهک، آجر سنتی، آجر 20 سانتی و چوب نراد روسی
اشاره کرد. در اجرای این پروژه بیش از پنج‌هزار نفرساعت نیروی کار صرف شد. از نکات
برجسته مرمت این بنا، استحکام‌بخشی و مرمت خطوط و خوشنویسی در زیر پیش‌آمدگی بود که
برای اولین بار در منطقه انجام شد.
پروژه مرمت و بهسازی تکیه
نو دوشنبه‌ای از محل اعتبارات ملی شرکت عمران و بهسازی شهری ایران در قالب طرح «محرم
تا محرم» و با همیاری و مشارکت مالی بخش خصوصی و دفتر بهسازی و احیای بافت تاریخی گرگان
انجام شد.
بافت تاریخی گرگان با مساحت
130 هکتار نخستین بافت ثبت‌شده در کشور است که تکایا، خانه‌ها و مجموعه‌های تاریخی
ارزشمند بسیاری دارد.
منبع: ايسنا